İstanbul Üzerinden Yüz Binlerce Leylek Afrika'ya Kanat Çırptı

• 07.09.2009 Atlas

  Asya ve Avrupa'nın en önemli kuş göç yolları arasında yer alan İstanbul'un semalarından güney yarımküreye doğru giden kuş sürülerini yüzlerce gönüllü izliyor. Güney Kore, Fransa ve Hollanda gibi ülkelerden doğa turizmi için gelen kuş gözlemciler, İstanbul Kuş Gözlem Topluluğu üyeleri ile birlikte dürbün, teleskop ve fotoğraf makineleri ile gökyüzünü tarıyor.

  Dünyada her yıl 10 milyon kişi kuş gözlemi yapmak için ülkeler arasında seyahat ederken, kış mevsiminin yaklaşmasıyla İstanbul'un önemi arttı. Kuzey ve güney yarımkürelerdeki mevsim değişiklikleri sırasında yaşanan göç sırasında milyonlarca kuşun geçtiği İstanbul'a son günlerde dünyanın çeşitli yerlerinden kuş gözlemcileri gelmeye başladı. Kuzey yarımküre'de kış mevsiminin yaklaşmasıyla yaz mevsimine geçilen daha sıcak Güney Yarımküre'ye doğru kanat çırpan onlarca kuş türü İstanbul üzerinden geçiyor. Doğa tutkunları tarafından Avrupa'nın en iyi kuş gözlem şehri olarak bilinen İstanbul'da bu aylarda doğa turizmi yaşanıyor.

  İstanbul'un en yüksek yerlerinden olan ve boğazın iki yakasına hakim büyük Çamlıca Tepesi'de her gün yüzlerce kuş gözlemcisinin uğrak yeri oldu. İstanbul'da tespit edilen 32 kuş türünden leylek, yaz atmacası, arı şahini ve saz delicesi gibi türler şu anda Afrika'ya doğru göç ediyor. Yaşam alanları gittikçe daralan kuşlar doğru hava akımını bulduğu anda kanatlarını kısarak, bir sonraki termal akıma kadar süzülüyor. Fazla kanat çırpmadan mesafe kat eden kuşların en net gözlemlendiği nokta olan Çamlıca Tepesi'nde gönüllüler sürülerin içindeki kuşları saymaya çalışıyor. Denizleri kolay geçemedikleri için İstanbul'un üzerinden Anadolu'ya geçen ve Amik Ovası'ndan Afrika'ya yönelen kuş sürülerinin havadaki görüntüleri kuş gözlemcileri için büyük ödül kabul ediliyor. Eylül ayında en çok leylek ve yırtıcı kuşların göç ettiği geçtiği öğrenilirken kuş gözlemcisi Ümit Yardım, yabancı gözlemcilerin desteğini vurguluyor. Yardım, 'İnsanların çevreye olan duyarlılığını arttırmak istiyoruz. Ekosistemin devamı için bu kuşların her yıl İstanbul'a gelmesi ve gitmesi gerekiyor. Ama bilinçsiz kentleşme ve kirlilik nedeniyle yaşam alanları daralan kuşlar göç ederken zorluklarla karşılaşıyor. Hatta belediyenin işe yaramaz diye kestiği sık maki toplulukları bile onların yuvası. Şehirleşeceğiz derken kuşların yaşam alanlarını daraltıyoruz. İstanbul üzerinden şu sıralar leylek ve arı şahini gibi türler yaz başlangıcı yaşanan Güney yarımküre'ye doğru gidiyor. Onların kanat çırpmasını görmek ve kayıt etmek bizim için en büyük ödül. Şimdi uğurluyoruz, önümüzdeki bahar onlara hoş geldin demek için yine burada olacağız' dedi.

  Güney Afrika Cumhuriyeti'nden Desi ve Hollandalı eşi Nick Lessof'da Büyük çamlıca Tepesi'nde gözlem yapıyor. Desi Lessof, 'İstanbul'un üzerinden geçen yüz binlerce kanat bizi bu şehre yöneltti. Tarihsel zenginliğini doğanın muhteşem gücüyle süsleyen başka bir şehir yok' dedi. Fransa Marsilya'da Çevre Mühendisi olan Cedric Mroczko ise, 'Avrupa'da böylesine gözlem yapılacak başka bir kent yok. İspanya'nın Cebelitarık Boğazı'na yakın bölgeleri bile bu zenginlikte değil. Tür çeşitliliği ve sürünün çokluğu açısından en zengin yer İstanbul' diye konuştu. Güney Koreli Gyu-su Woon ise 3 kıta değiştiren kuşların sadece İstanbul'dan izlendiğini vurguladı.

  Kuş açısından Türkiye tüm Avrupa kıtasından daha zengin

  İstanbul üzerinden, eylül ayı boyunca küçük akbaba, yılan kartalı, kara leylek, şahin, atmaca, küçük kartal ve küçük orman kartalı, aladoğan, kızıl akbaba, büyük orman kartalı, balık kartalı, hazar sumrusu, kara sırtlı martı, sürmeli kervançulluğu, taşçeviren, ak kumkuşu, küçük sinekkapan, ebabil, ak gerdanlı ötleğen, arıkuşu gibi türlerin güneye doğru göç edeceği öğrenildi. Türkiye'de 23 ilde kuş gözlem topluluğu bulunurken, amatör gözlemcilerin sayısı ülkemizde yaklaşık 600 kişiye ulaştı. Hemen her meslekten kuş gözlemcisi bulunurken, dünyanın pek çok ülkesinde kuş gözlemleri festivallerle yapılıyor. Avrupa Birliği üyeleri ve aday ülkeler içinde kuş gözlem ve koruma çalışmaları en hızlı gelişen ülke Türkiye. Öte yandan Avrupa Kıtası'nın tamamında toplamında 570 kuş türü bulunurken, ülkemizde 436'sı düzenli 502 kuş türü var. Herhangi bir Avrupa ülkesinden çok daha fazla kuş türüne ve sayısına sahibiz.

  Haberin sayfasına ulaşmak için tıklayın