Türkiye elektriğinin yarısı yenilenebilir kaynaklardan

• TSKB Danışmanlık Hizmetleri’nin ‘Sektörel Görünüm: Enerji’ başlıklı raporu, enerji sektörünün içinde bulunduğu durumu, çok boyutlu ve eksenli bir yaklaşımla ortaya koydu. Buna göre; Türkiye’de toplam kurulu gücün yüzde 48.4’ü yenilenebilir kaynaklardan oluşuyor. 

  TSKB Danışmanlık Hizmetleri’nce hazırlanan, sektörün tüm paydaşları tarafından merakla beklenen ve son derece faydalı bulunan ‘Sektörel Görünüm: Enerji’ raporu yayınlandı. Buna göre; Eylül sonu itibarıyla Türkiye’nin toplam kurulu gücü 90.7 Gigawatt’a (GW) ulaştı. Bu artışta, yenilenebilir enerji kaynaklarıyla yerli kaynaklardan elektrik üreten santrallere verilen teşviklerin etkisinin büyük olduğu ifade ediliyor. Rapora göre; Türkiye’de toplam kurulu gücün yüzde 48.4’ü yenilenebilir enerjiden, yüzde 61’i ise yerli kaynaklarla elektrik üreten santrallerden oluşuyor. 

  Gündemde enerji verimliliği var

  Ana sektörlerin görünümünü ortaya koyan çalışmalar gerçekleştiren TSKB Danışmanlık Hizmetleri, Türkçe ve İngilizce olarak hazırladığı son raporda ekonominin ve modern hayatın vazgeçilmez girdilerinden olan enerjiyle ilgili çok boyutlu ve eksenli bir yaklaşımla sektöre ilişkin öngörülerini paylaştı. Burcu Bektaş, Can Hakyemez, Emre Yanık ve Dr. Kubilay Kavak tarafından hazırlanan ‘Sektörel Görünüm: Enerji’ başlıklı raporda, düz çizgilerle değil iniş-çıkışlarla ilerleyen, dev yatırımcılarla küçük ölçekli aktörleri aynı düzlemde buluşturan ve belli yönleriyle derinleşmiş Türkiye enerji piyasasının mevcut durumuna değiniliyor ve durumun özet resmi sunuluyor. Raporda, enerji verimliliğinin enerji politikasının önde gelen gündem maddelerinden biri olmaya devam edeceğine işaret ediliyor.

  Kurulu güç talepten fazla büyüdü

  TSKB Ekonomik Araştırmalar Yöneticisi Can Hakyemez, 2010-2018 yılları arasında kurulu gücün elektrik talebinden fazla büyüdüğüne dikkat çekti. Mevcut fazlalığın bir kısmının, kaçınılmaz biçimde rezerv yedeği gerektiren yenilenebilir kaynaklardan üretimdeki büyümeye atfedilebileceğini dile getiren Hakyemez, Türkiye elektrik kurulu gücüyle ilgili şunları söyledi: “1980’li yılların başında 5 GW civarında olan Türkiye toplam kurulu gücü, 2018 sonunda 88.5 GW’a, bu yılın Eylül sonu itibarıyla ise 90.7 GW’a ulaştı. Bu artışta, son yıllarda yenilenebilir enerji kaynakları ve yerli kaynaklardan elektrik üreten santrallere verilen teşviklerin etkisi büyük. Eylül 2019 itibarıyla Türkiye toplam kurulu gücünün yüzde 48.4’ü yenilenebilir, yüzde 61’i yerli kaynaklarla elektrik üreten santrallerden sağlanıyor.”

  1.1 GW’lık artış gerçekleşti 

  Raporda yer alan rakamlara göre; 2018 sonunda 5.4 GW civarında kurulu güce sahip olan lisanssız santraller bu yılın Eylül ayı sonunda 5.9 GW’a ulaştı. 2019 yılı ilk dokuz ay içerisinde 2.2 GW civarında gerçekleşen kurulu güç artışının büyük çoğunluğu yerli kaynaklardan elektrik üreten santrallerden meydana geldi. 1.1 GW’lık kurulu güç artışı lisanslı yerli kömür santrallerinden sağlanırken, toplam artışın 0.53 GW’lık kısmını güneş enerjisi santralleri (GES) oluşturdu. Devreye alınan santrallerin geriye kalanının ise 165.7 megavatlık (MW) kısmı hidroelektrik santraller (HES), 388.1 MW’ı rüzgâr enerjisi santralleri (RES), 437.1 MW’ı da biyokütle, atık ısı ve jeotermal enerji santralleri oldu. Bu dönemde doğalgaz santrallerinin kurulu gücünde 549.7 MW’lık bir azalma gerçekleşti.

   

  Gelişmiş ülkelerin gündeminde ön sırada

  ‘Sektörel Görünüm: Enerji’ raporuna göre; enerji verimliliği, özellikle gelişmiş ülkelerde enerji politikasının önde gelen gündem maddelerinden olmayı sürdürüyor. Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) verilerine göre; 2017 yılında toplam 1.8 trilyon dolarlık enerji yatırımının yüzde 13’ü (yaklaşık 235 milyar dolar) enerji verimliliği için yapılırken, bu alandaki yatırımlar 2016’ya göre yüzde 3 artış gösterdi.

  Enerji verimliliğine 240 milyar dolar yatırım

  Küresel enerji yatırımları 2018’de önceki yılla benzer şekilde 1.85 trilyon dolar seviyesinde gerçekleşti. Enerji verimliliğine 240 milyar dolar yatırım yapıldığı belirtilen raporda, ‘Enerji verimliliği yatırımlarında ağırlıklı bir payı bulunan inşaat sektöründe 2018’de meydana gelen gerilemenin etkisiyle, bahsi geçen dönemde yatırımlarda göreceli bir durgunluk izlendi’ ifadeleri yer alıyor. Raporda ayrıca, kaynak verimliliği ve dışa bağımlılığın azaltılması kapsamındaki önemi ile enerji verimliliğinin gelecek dönemde de önemini artırarak koruyacağına işaret ediliyor.

   Raporun tamamına bu linkten ulaşabilirsiniz.