04.02.2008 NTVMSNBC
ANKARA - İstanbul Üniversitesi (İÜ) Deniz Bilimleri Enstitüsü Fiziksel Oşinografi ve Deniz Biyolojisi Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Halil İbrahim Sur, Marmara Denizi’ndeki “jelimsi” maddenin, aşırı çoğalan bir deniz anası türünün toplu ölümünden kaynaklandığını söyledi.
Sur, İÜ Deniz Bilimleri Enstitüsü’nün Çevre ve Orman Bakanlığı ve İSKİ’nin desteğiyle konuyla ilgili araştırmalarını sürdürdüğünü belirterek, Marmara Denizi’nde ilk kez 2007 yılı Ekim ayı sonunda görülen ve kilometrelerce alana yayılan beyaz jelimsi maddeyi, olayın gerçekleştiği dönemin meteorolojik koşulları, kimyasal ve biyolojik oluşumlarıyla incelediklerini bildirdi.
Eylül ayında yüzeydeki jel miktarının yüksek olduğunu bildiren Sur, analizlerde ilk kez 2005 yılında Marmara’da dağılımı tespit edilen “Liriope tetraphylla” adlı deniz anası türünün, özellikle bölgenin kuzeyinde yoğun dağılım gösterdiğini kaydetti.
Evsel ve Çevresel Atıklarla Bir İlgisi Yok
Daha önceki senelerde de aşırı avlanma nedeniyle deniz anası ile beslenen bazı balık türlerinin azaldığını belirten Sur, “Mevcut tüzüklere uyulsa bunlar yaşanmaz. Tabiatta bir canlı türünün yok edilmesi durumunda diğerinin miktarı artar. Leylekler yılanlarla besleniyor, leylekleri yok edersek yılanlarda patlama yaşanır. Deniz analarıyla beslenen türlerin sayısı azalınca onun sayısı artıyor. Aşırı avlanma nedeniyle bazı türlerin azalması, diğerlerinin artmasına neden oluyor. Jelimsi madde, Marmara’da çoğalan bir deniz anası türünün toplu ölümünden kaynaklanıyor” diye konuştu.
Olayın, besin dengesinin bozulmasından kaynaklanmadığını ifade eden Sur, “Bu nedenle de evsel ve çevresel atıklarla bir ilgisi yok. Ortamdan tek hücreli canlılarla beslenen diğer türlerin çekilmesi ile besin zincirindeki kırılma, rakipsiz kalan bu yeni deniz anası türünün aşırı çoğalmasına ışık tutacak niteliktedir” dedi.
Sur, Batı Karadeniz’e kadar dağılan türün, 2005’te metre küp alandaki miktarı 500-1000 adet iken, bu yıl metre küp alanda 8 bin adete ulaştığını belirtti.
Ekim ayı sonunda miktarı artan türün, yaşam alanı darlığı ve besin sorunu yaşadığını ve bunun toplu ölümlere neden olduğunu söyleyen Sur, deniz yüzeyindeki jelimsi maddeye, ölen deniz analarının neden olduğunu kaydetti. Sur, deniz yüzeyindeki jelimsi maddenin oluşumuna başka bir kaç faktörün de destek verdiğini anlattı.
Literatür araştırmalarında, benzer oluşumun Adriyatik Denizi’nde 1980’li yıllardan itibaren gözlendiğini bildiren Sur, Adriyatik’te özellikle Haziran-Eylül ayları arasında meydana gelen jelimsi madde oluşumundan balıkçılığın ve turizmin etkilendiğini ifade etti. Sur, oradaki oluşumda besin girdileri etkisinin tespit edildiğini kaydetti.
Kuvvetli rüzgarlar ve yağışların da deniz sistemini etkilediğini ve jelimsi madde oluşumunda tetikleyici rol oynadığını kaydeden Sur, maddenin bozulması sırasında denize çökme olursa, deniz tabanında yaşayan türler üzerinde yaratacağı etkinin belirlenmesi için araştırmalara devam edeceklerini bildirdi.
http://www.ntvmsnbc.com/news/434390.asp
Çikolatanın ham maddesi kakao bitkileri, iklim değişikliği nedeniyle büyük tehdit altında
COP28’de 60'tan fazla ülke, soğutma sektörünün iklim etkisini azaltmaya yönelik taahhütün altına...
COP28, Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi'nin 28. Taraflar Konferansı’nın ilk...
Dünya, iklim değişikliğiyle mücadelede önemli bir adım olması beklenen COP28 İklim Konferansı'na bu...
Fransa'da 1 Ocak'tan itibaren vatandaşların gıda ve bitki atıklarını kompost etmesi zorunlu oldu.
Avrupalı çiftçilerin geniş çaplı protestolarına ve bu eylemlerin altında yatan nedenlere kısa bir...
Okyanus ısısı, deniz seviyesi ve buzul kaybı: WMO raporu, 2023'ün iklim rekorlarını nasıl kırdığını...
NASA'nın PACE görevi, mikroskobik bitki yaşamını ve partikülleri uzaydan izleyerek, Dünya'nın iklim...
Türkiye'de bir ilk olan "İklim Değişikliği Raporlaması Genel Görünüm...
TSKB, 2021’de İklimle Bağlantılı Finansal Beyan Görev Gücü (TCFD) ilk...
Çevre için 5 basit öneri
Çevreci yaklaşımlar sayesinde dünyanın daha iyi bir yer halini alması mümkün.
Daha iyi bir dünya için yapay zekâ
Çocuklarımıza daha güzel bir dünya bırakabilmek için teknolojiden nasıl yararlanırız?
Enerji Verimliliği
Enerji verimliliği projelerini destekleyerek dünyanın geleceğine yatırım yapıyoruz.
Kutup ayılarının nesli tükeniyor mu?
Kuzey Kutbu'nda deniz buzlarının hızla erimesi, kutup ayılarının neslinin 80 yıl içinde tükenmesine yol açabilir.
"cevreciyiz.com Türkiye’nin sürdürülebilir bankası TSKB tarafından desteklenmektedir. "
Copyright © 2013