Gila Benmayor
10.02.2008 Hürriyet
İddiasına göre bir şekilde deniz suyuna karışan bu ilaçlar denizanalarının doğurganlığını artırıyormuş. Dünyada 650 milyon kadın doğum kontrol hapı kullandığına göre başımız iyice dertte.
Sonbahar aylarında Marmara Denizi’nde ortaya çıkan o tuhaf "jölemsi" madde meğer "denizanası ölüsüymüş".
Sakin bir ekim günü İstanbul’da sahilde yürürken dehşetle fark etmiştim o "jölemsi" şeyi.
Bugüne kadar bunun ne olduğunu tam açıklayan çıkmamıştı.
Nihayet iki, üç gün önce İstanbul Üniversitesi Deniz Bilimleri Enstitüsü’nden Profesör Halil İbrahim Sur meseleyi aydınlattı.
İlk kez 2005’te Marmara Denizi’nde tespit edilen bir denizanası türünün toplu ölümü denizi kaplayan o "jölemsi" şeye yol açmış.
Deniz severlere kötü bir haberim var: Bu "jölemsi madde" görüntülerine alışın.
Denizanalarını yabana atmayın. Çünkü günün birinde balıkların yerine geçecek kadar hızla çoğalıyorlar.
600 milyon yıllık bir geçmişe sahip denizanalarının son yıllarda hızla çoğalmaları üç şeye bağlanıyor: Küresel ısınma, aşırı avlanma ve toksik atıklar.
Bilseniz ne hikayeler anlatılıyor bu canlılarla ilgili.
Kraliçenin Somonları
İngiltere Kraliçesi II. Elizabeth’in masasından eksik etmediği bir tür somonun üretildiği İrlanda’daki balık çiftliğini denizanaları basmış. 100 bin adet somonu öldürmüş.
Meksika Körfezi’nde yetiştirilen karidesler dev denizanalarının kurbanları.
Geçen yıl Avustralya’daki dünya yüzme şampiyonası sırasında yine denizanalarının istilası yüzünden yüzücülerin bir kısmı yarıştan çekilmiş.
Daha yakına gelirsek.
Bin çeşit denizanası içinden "pelagia nocticula" adlı bir cins beş yıldan beri sadece yaz aylarında değil kışın da Akdeniz sahillerinde görülüyor.
"Akdeniz’in en zengini" Cannes şehri geçen yaz aylarında 80 bin Euro’yu gözden çıkartarak plajlarını "denizanası geçirmeyen" ağlarla donatmış.
Bilim insanlarının "denizlerin terminatörü" diye isim taktığı denizanaları sıcak suya bayılıyor.
Küresel ısınma nedeniyle okyanus sularının bir-iki derece ısınması en çok onlara yaramış.
Hem daha hızla çoğalıyorlar, hem en azgın ve ezeli düşmanlarından da kurtuluyorlar.
Ezeli Düşmandan Umut Yok
Tuhaf bir zincir: Küresel ısınma denizlerin daha çok tuzlanmasına yol açıyor. Bunun sonucunda deniz kaplumbağaları azalıyor. Çünkü tuzlu suda kaplumbağanın kabuğunu oluşturması hemen hemen imkánsız.
Dolayısıyla günde neredeyse 50 adet denizanasını yutan deniz kaplumbağasından artık pek umut yok "terminatörü" ortadan kaldırmak için.
Fransız bilim kadını Jacqueline Goy hem ünlü bir denizanası uzmanı, hem dünyanın en büyük denizanası koleksiyonuna sahip.
İlginç bir teorisi var: "Hem doğum kontrol hapları, hem menopoz ilaçları deniz analarının çoğalmasının baş müsebbibi."
Atıklarla bir şekilde deniz suyuna karışan bu ilaçlar denizanalarının doğurganlığını artırıyormuş iddiasına göre.
Benim anladığım şu: Dünyada 650 milyon kadın doğum kontrol hapı kullandığına göre başımız iyice dertte.
Bir küçük umut ışığı Japonlar.
Yılda 13 ton kurutulmuş deniz anası yiyen Japonlar şunu biraz daha sevip tüketse.
http://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/8200833.asp?yazarid=20
Çikolatanın ham maddesi kakao bitkileri, iklim değişikliği nedeniyle büyük tehdit altında
COP28’de 60'tan fazla ülke, soğutma sektörünün iklim etkisini azaltmaya yönelik taahhütün altına...
COP28, Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi'nin 28. Taraflar Konferansı’nın ilk...
Dünya, iklim değişikliğiyle mücadelede önemli bir adım olması beklenen COP28 İklim Konferansı'na bu...
Fransa'da 1 Ocak'tan itibaren vatandaşların gıda ve bitki atıklarını kompost etmesi zorunlu oldu.
Avrupalı çiftçilerin geniş çaplı protestolarına ve bu eylemlerin altında yatan nedenlere kısa bir...
Okyanus ısısı, deniz seviyesi ve buzul kaybı: WMO raporu, 2023'ün iklim rekorlarını nasıl kırdığını...
NASA'nın PACE görevi, mikroskobik bitki yaşamını ve partikülleri uzaydan izleyerek, Dünya'nın iklim...
Türkiye'de bir ilk olan "İklim Değişikliği Raporlaması Genel Görünüm...
TSKB, 2021’de İklimle Bağlantılı Finansal Beyan Görev Gücü (TCFD) ilk...
Çevre için 5 basit öneri
Çevreci yaklaşımlar sayesinde dünyanın daha iyi bir yer halini alması mümkün.
Daha iyi bir dünya için yapay zekâ
Çocuklarımıza daha güzel bir dünya bırakabilmek için teknolojiden nasıl yararlanırız?
Enerji Verimliliği
Enerji verimliliği projelerini destekleyerek dünyanın geleceğine yatırım yapıyoruz.
Kutup ayılarının nesli tükeniyor mu?
Kuzey Kutbu'nda deniz buzlarının hızla erimesi, kutup ayılarının neslinin 80 yıl içinde tükenmesine yol açabilir.
"cevreciyiz.com Türkiye’nin sürdürülebilir bankası TSKB tarafından desteklenmektedir. "
Copyright © 2013