Avrupa için ‘Küçük Buzul Çağı’ kapıda

• Bilim insanları, Kuzey Atlantik akıntısının çöküş eşiğinde olduğunu bildiriyor. Avrupa’yı yeni bir “Küçük Buzul Çağı” bekliyor olabilir.

  Küresel ısınma, Kuzey Atlantik Okyanusu’ndaki hayati bir deniz akıntısını çöküş noktasına getiriyor. Yeni bir araştırmaya göre, Grönland’ın güneyinde yer alan devasa akıntı sistemi ‘Kuzey Atlantik Akıntısı’, 1950’lerden bu yana ilk kez istikrarını yitiriyor ve geri dönüşü olmayan bir eşiğe yaklaşıyor. Bu akıntı, tropiklerden gelen ısıyı Kuzey Atlantik’e taşıyarak Avrupa ve Kuzey Amerika’nın iklimini ılıman tutan bir sistemin parçası. Ancak bu döngünün yavaşlaması, Avrupa’yı yeni bir ‘Küçük Buzul Çağı’na sürükleyebilir. 300–1850 yılları arasında yaşanan son Küçük Buz Çağı’nda nehirler donmuş, tarım büyük darbe almış ve sıcaklıklar ortalama 2 derece düşmüştü. Araştırmanın başyazarı, Exeter Üniversitesi Oşinografi Bölümü’nden Dr. Beatriz Arellano Nava, bulguları ‘Son derece endişe verici’ olarak nitelendirdi.
  
  Deniz kabuklarında gizli iklim tarihi
  Araştırmacılar, okyanus tabanında yaşayan istiridyelerin kabuklarını inceledi. Ağaç halkalarına benzer şekilde her yıl yeni bir katman oluşturan bu kabuklar, yüzlerce yıllık deniz sıcaklığı ve dolaşım verilerini içeriyor. Oksijen ve karbon izotopları, geçmişteki deniz suyu koşullarına dair ayrıntılı bilgiler sunuyor. Veriler, son 150 yılda akıntının iki kez ‘istikrarsızlaşma dönemi’ yaşadığını ortaya koydu. İlki 20’nci yüzyılın başlarında, ikincisi ise 1950’lerden günümüze kadar sürüyor. Bu da sistemin ‘çöküş zincirini tetikleyebilecek’ bir noktaya yaklaştığı anlamına geliyor.
  
  Avrupa'da sert kışlar, ABD'de yükselen denizler
  Araştırmaya göre akıntının zayıflaması, Avrupa’da Kanada benzeri sert kışlara, ABD’nin doğu kıyısında ise deniz seviyelerinde dramatik yükselişlere yol açabilir. Uzmanlar, akıntının tamamen çökmesinin olası olmadığını ancak ‘rüzgârla da beslendiği için ani bir zayıflamanın bile zincirleme iklim olaylarını tetikleyebileceğini’ belirtiyor. Bu değişimlerin sonucu olarak Avrupa’da daha aşırı hava olayları, mevsimsel farkların keskinleşmesi ve küresel yağış düzenlerinde kaymalar bekleniyor.